Yvon en Marc ontmoeten: de Buurtmoeders!

De Wijk De Wereld doet in 2023 Lewenborg aan. De Groningse wijk met de herkenbare scheepstermen in de straatnamen, sneed vijftig jaar geleden de Stadsweg naar de Eems in tweeën. Lewenborg moest afrekenen met de saaie naoorlogse woonwijken. Het resultaat: een ruime, groene wijk met gevarieerde architectuur en dito bewoners. Er is een eigen voetbalclub, FC Lewenborg, er ligt 6 hectare fraaie stadsnatuur van de beroemde tuinarchitect Le Roy en in het hart van de wijk staat Het Dok; het grootste buurthuis van Noord-Nederland. En zoals in elke grote stadswijk gebeurt er natuurlijk van álles. 

 Journalist Yvon van Apeldoorn en fotograaf Marc Knip duiken Lewenborg in, op zoek naar mensen en clubjes die de buurt leuker, liever en leefbaarder maken. In deze editie: de Buurtmoeders!

Vanaf vier uur ’s middags tot ’s avonds laat kun je ze tegenkomen in de wijk, herkenbaar aan hun roze hesjes: de buurtmoeders. Vanuit het motto ‘een warm hart voor de buurt’ lopen ze in tweetallen door de wijk, houden een oogje in het zeil, leggen contact met jongeren, en bemiddelen bij ruzies en pesten. Ze bestaan nu ruim een jaar, zijn inmiddels ‘met twaalf vrouw sterk’ en voorkomen met zachte hand een hoop narigheid op straat. Twee buurtmoeders van het eerste uur, Maryam en Helena, vertellen het verhaal.

Helena: “Er was hier een paar jaar geleden veel ellende met de jeugd. Er was een dodelijke steekpartij geweest, er was veel onrust en geouwehoer. Er werden ramen ingegooid bij scholen, er werd brand gesticht, we hoorden zelfs dat er oudere mensen op straat geslagen werden. Het was de aanleiding reden voor een groep vrouwen om de Buurtmoeders op te richten. Judith, de initiatiefneemster, had gelezen over een dergelijk project in Amsterdam. Ze deed een oproep op Facebook: dit is mijn plan, wie wil er meedoen? Met drie dames zijn ze van start gegaan en al vrij snel werd ik erbij betrokken.”

Maryam: Ik ben heel actief in de wijk, ik hou me bezig met verschillende sociale projecten, dus ook ik kreeg al snel de vraag of ik mee wilde doen. Ook vanwege de diversiteit; er wonen in Lewenborg jongeren met allerlei culturele achtergronden en nationaliteiten, het is natuurlijk heel mooi wanneer dat ook in de buurtmoeders weerspiegeld wordt.”

Helena: “Het idee is dat er dagelijks twee buurtmoeders door de wijk lopen, ’s middags en ‘s avonds. We hebben in principe vaste tweetallen, Maryam en ik lopen vaak samen. We nemen meestal de avondronde voor onze rekening. We wandelen dan langs de verschillende ‘hangplekken’ in de wijk; de voetbalkooi bij de Swoaistee, het schoolplein van de Vuurtoren, het Winkelcentrum. De jeugd kent ons inmiddels goed: ‘Oja, daar zijn de buurtmoeders, ze letten een beetje op ons.’

+ 1 foto's

Zie het maar zo: vroeger was het heel normaal dat iedereen gewoon zijn voordeur open had staan. Kinderen liepen in en uit, ouders kenden elkaars kinderen, er was een vangnet. Tegenwoordig zijn de mensen veel meer op zichzelf, de deuren blijven dicht en de jeugd hangt zonder toezicht op straat. We brengen die sociale buurtcontrole een beetje terug.”

“Als ik mijn roze hesje aan heb groet ik iedereen. Dan ben ik aan het buurtmoederen.”

Maryam: “We willen de jeugd tegemoet komen. We vragen: Wat hebben jullie nodig? Wat kunnen we nog meer doen in de wijk zodat jullie het naar je zin hebben? En hoe kunnen we er voor zorgen dat we het hier fijn en veilig hebben met elkaar? Er zijn bijvoorbeeld kinderen in de buurt die niet naar buiten durven, omdat ze zich bedreigd voelen of gepest worden. Wij proberen dat pesten te voorkomen door zichtbaar te zijn, zodat jongeren naar ons toe kunnen komen om te vertellen wat er speelt. We proberen te bemiddelen en als we denken dat het nodig is betrekken we ook de ouders erbij.”

Helena: “We hebben allemaal onze eigen aanpak. Buurtmoeder Hanna bijvoorbeeld, die overziet de dingen vooral van een afstandje. Als het rustig is, bemoeit ze zich nergens mee. Ik daarentegen stap op iedereen af: ‘Hee goedenavond, wat zijn jullie aan het doen?’ Dat is nou eenmaal mijn persoonlijkheid. Ik groet altijd al veel mensen op straat, maar als ik mijn roze hesje aan heb groet ik iederéén. Dan ben ik in functie; dan ben ik aan het buurtmoederen.”

Maryam: “We komen vaak in hele mooie gesprekken terecht. Afgelopen zondag spraken we met een aantal jongens van een jaar of veertien, vijftien, die niet naar school gaan. Waarom gaan ze niet naar school? Wat maakt dat ze een andere richting kiezen? Als je oprecht interesse toont, durven jongeren heel eerlijk te zijn. Het levert heel veel op, om zo open met de jeugd in gesprek te gaan; je krijgt andere perspectieven. Mensen hebben veel vooroordelen over hangjongeren, maar het zijn natuurlijk gewoon kinderen, die hun weg in de wereld zoeken.”

Helena: “We zijn net een jaar bezig, de buurtmoeders staan eigenlijk nog maar in de kinderschoenen. Maar we hebben al zoveel geleerd en we zien dat het werkt! Het zou geweldig zijn als ons voorbeeld gevolgd zou worden in andere wijken. Een netwerk van buurtmoeders door de hele stad, hoe mooi zou dat zijn?”